Elektrisch rijden in België: hoe staan we ervoor en waar gaan we naartoe?

Hoewel elektrisch rijden aan populariteit wint in België, lijkt het land nog niet helemaal klaar voor de elektrische auto. Dat blijkt uit een onderzoek van het Amerikaanse Zutobi dat 32 Europese landen vergeleek op basis van factoren als het aantal geregistreerde EV’s en het aantal laadstations per kilometer. België eindigde in dit onderzoek op een teleurstellende 29ste plek, waarbij het enkel Duitsland, Italië en Tsjechië voor bleef.

Wanneer we naar de losse cijfers kijken, blijkt uit data van het Belgische Statbel dat er aan het einde van augustus 2021 al 40.851 elektrische auto’s rondreden in België. Gezien er in België in totaal 5,93 miljoen auto’s geregistreerd staan, komt dit neer op een percentage van 0,7%. Het percentage EV’s is momenteel dus nog erg klein, maar het aantal is in de afgelopen 3 jaren telkens met meer dan 50% gestegen. Ook blijkt dat ruim 86% van alle elektrische voertuigen op naam staat van een onderneming. Dit is logisch gezien EV’s fiscaal aantrekkelijk zijn, maar laat ook zien dat de adoptie onder particulieren nog achterloopt.

Kijkend naar de Belgische laadinfrastructuur zien we dat er in februari 2022 slechts 7.244 openbare laadpalen waren. Het grootste deel hiervan staat in Vlaanderen (5.800), terwijl de overige laadpalen verdeeld zijn over Brussel (944) en Wallonië (500). Naast de openbare laadpalen staan er naar schatting nog eens 13.000 laadpalen op bedrijfsterreinen of bij particulieren op de oprit. Ondertussen zijn zowel het aantal EV’s als ook het aantal laadpalen verder doorgestegen. Echter komt de verhouding toch al snel neer op iets meer dan 5 auto’s per openbare laadpaal.

Om elektrisch rijden aantrekkelijk te maken voor Belgen moet er nog het een en ander gebeuren. Zo zal de laadinfrastructuur moeten worden uitgebreid, in het bijzonder in het gewest Wallonië. Het Waalse gewest telt namelijk minder laadpalen dan de hoofdstad Brussel. Het gebrek aan laadpalen heeft zowel een economische als een technologische reden. Economisch gezien is Wallonië namelijk minder welvarend dan het Vlaamse gewest. Hierdoor zou het kunnen dat Walloniërs nog niet warmlopen voor de relatief dure EV’s. Ook in de rest van België zullen mensen nog niet snel geneigd zijn om een dure EV aan te schaffen. Dit komt omdat de gemiddelde Belg zich dagelijks maar ongeveer 50 kilometer met de auto verplaatst.

Een tweede uitdaging ligt in het elektriciteitsnetwerk, wat verouderd is in Wallonië. Hierdoor is het moeilijker om nieuwe laadinfrastructuur aan te leggen. Ook voor de rest van België ligt er een uitdaging in het elektriciteitsnetwerk. Hier is het echter nog onzeker of het netwerk straks de grote vraag wel aankan, gezien bijvoorbeeld ook Nederland problemen ondervindt tijdens haar energietransitie. Die problemen zijn zelfs zo erg, dat nieuwe bedrijven in sommige provincies niet meer aangesloten worden op het elektriciteitsnetwerk. Dit laat zien dat België de komende jaren flinke investeringen zal moeten doen om het elektriciteitsnetwerk voor te bereiden op de alsmaar groeiende vraag.

Zoals besproken is de huidige staat van het elektrische rijden in België nog niet erg imposant. Toch betekent dit niet dat er geen ontwikkelingen plaatsvinden. Zo heeft de G&V Energy Group samen met Allego de eerste ‘energy hub’ geopend. Hier zijn bestaande benzine- en dieselpompen vervangen door snelladers met een vermogen van 300 kW. Na deze eerste opening zullen er nog elf andere openingen volgen in 2022. Al met al streeft de G&V Energy Group ernaar om 100 van haar belangrijkste tankstations om te vormen tot dergelijke ‘energy hubs’, die uitgerust zijn met goede faciliteiten en shops. Daarnaast wil ook het Nederlandse FastNed, dat momenteel twee laadstations exploiteert in België, uitbreiden tot 100 laadstations. Zodoende zal het opladen van een elektrische auto steeds meer gaan lijken op het tanken van een brandstofauto.

Ook aan andere kanten van de markt veranderd en veel. Zo produceren steeds meer autofabrikanten hun eigen elektrische modellen, waaronder ook vaker goedkope EV’s. Hierdoor wordt de financiële drempel om elektrisch te gaan rijden steeds kleiner. Deze drempel wordt nog verder verkleind door initiatieven vanuit de overheid. Ook is het op verschillende plekken mogelijk om een openbare laadpaal in de buurt aan te vragen, maar is de aanschaf van een eigen laadpaal in sommige gevallen ook volledig aftrekbaar.

Elektrisch rijden zal de komende jaren alleen maar populairder worden. Dit komt mede door een wet die verplicht dat alle nieuw verkochte auto’s in België vanaf 2029 elektrisch moeten zijn. Mobiliteitsorganisatie Touring schat daarom dat er in 2030 ruim 150.000 laadpalen nodig zullen zijn om alle Belgische elektrische auto’s van stroom te kunnen voorzien. Minister van Mobiliteit en Openbare werken Lydia Peeters is gematigder in haar verwachtingen: “Het is de ambitie om te zorgen voor de versnelde uitbouw van zowel publieke, semipublieke, als private laadpunten in Vlaanderen. Tegen 2025 moet de teller in Vlaanderen op 35.000 laadequivalenten staan en hebben we elke 25 km (ultra)snellaadinfrastructuur langs de snelwegen en grote verkeersassen.”

België is een klein land waarin de meeste inwoners dagelijks geen grote afstanden afleggen in hun auto. Hierdoor zullen de meeste eigenaren van elektrische auto’s niet dagelijks afhankelijk zijn van dure openbare laadpalen. Toch kan het lonen om een eigen laadpaal aan te schaffen. Hiermee kunt u goedkoper opladen dan wanneer u dit bij een openbare laadpaal zou doen. Daarnaast bent u ook niet meer afhankelijk van openbare laadpalen in uw buurt. Dit is een voordeel, gezien ruim 10% van alle Belgen aangeeft van plan te zijn om als volgende nieuwe auto een EV aan te schaffen.